12 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
Έρευνα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή για το γεωγραφικό αποκλεισμό των Ελλήνων


Έρευνα πραγματοποίησε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας για τον γεωργραφικό αποκλεισμό (geo blocking) των Ελλήνων στα πλαίσια του ηλεκτρονικού εμπορίου.

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδος, η ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου και η αύξηση των μετακινήσεων εντός της Ε.Ε. είχαν ως αποτέλεσμα να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και να ενισχυθεί η διαφάνεια στην αγορά. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, εξακολουθούν να υπάρχουν εμπόδια και οι επιχειρήσεις επιβάλλουν μονομερείς και αδικαιολόγητους περιορισμούς ή εφαρμόζουν διαφορετικούς όρους σε δυνητικούς πελάτες με βάση την υπηκοότητα ή τον τόπο κατοικίας τους. Τα μέτρα αυτά, που συνιστούν τον λεγόμενο γεωγραφικό αποκλεισμό (geo blocking), περιορίζουν άμεσα ή έμμεσα την πρόσβαση των καταναλωτών σε διασυνοριακές προσφορές, με αποτέλεσμα υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές ορισμένων κρατών μελών και πρόσβαση σε περιορισμένο εύρος προϊόντων, υπηρεσιών και ψηφιακού περιεχομένου, άρα λιγότερες ευκαιρίες για ορισμένους Ευρωπαίους καταναλωτές στο εσωτερικό της ενιαίας αγοράς.

Πότε αντιμετωπίζουμε γεωγραφικό αποκλεισμό ως καταναλωτές και τι συνέπειες έχει στις τιμές;

Όπως επισημαίνει η Αν. Συνήγορος Καταναλωτή και Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας κ. Αθηνά Κοντογιάννη «Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο καταναλωτές, ιδίως από τα μικρότερα κράτη μέλη να αντιμετωπίζουν αδικαιολόγητα προβλήματα κατά την παραγγελία αγαθών, υπηρεσιών ή ψηφιακού περιεχομένου (μουσικής, ταινιών, ψηφιακών παιχνιδιών, λογισμικού κλπ.) από άλλα κράτη μέλη της E.Ε.. Οι συνηθέστερες περιπτώσεις γεωγραφικού αποκλεισμού ή περιορισμού που αναφέρονται από τους Ευρωπαίους καταναλωτές είναι κυρίως οι εξής: 

- Άρνηση αποστολής ή παράδοσης αγαθών και υπηρεσιών σε ορισμένα κράτη μέλη. Μάλιστα, τις περισσότερες φορές, η άρνηση αυτή εκδηλώνεται κατά το στάδιο της ολοκλήρωσης της παραγγελίας, όταν, δηλαδή, ο καταναλωτής έχει ήδη συμπληρώσει αρκετά πεδία, αφιερώνοντας και το σχετικό χρόνο.

- Άρνηση πρόσβασης σε ιστότοπο εταιρείας άλλου κράτους μέλους, με κριτήριο τη διεύθυνση IP (ή άλλα τεχνικά μέσα που επιτρέπουν τον γεωγραφικό εντοπισμό) που προκύπτει από τη συσκευή ή το δίκτυο του χρήστη. Έτσι, ο καταναλωτής δεν μπορεί να αντλήσει χρήσιμες πληροφορίες και να προβεί σε σύγκριση τιμών και ποιότητας υπηρεσιών ή προϊόντων.

- Αυτόματη ανακατεύθυνση σε «εθνικούς» ιστότοπους, αντί των επιλεχθέντων διασυνοριακών, συνήθως με υψηλότερες τιμές προϊόντων και υπηρεσιών, χωρίς δυνατότητα ακύρωσης της σχετικής ενέργειας.

Διαφοροποίηση της τιμής ή άλλων όρων ανάλογα με την υπηκοότητα, τη χώρα κατοικίας του πελάτη ή τη γεωγραφική θέση από την οποία έχει πρόσβαση στις υπηρεσίες. 

- Μη αποδοχή πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών που έχουν εκδοθεί από πιστωτικά ιδρύματα άλλων κρατών μελών της Ε.Ε.

- Υποχρέωση του καταναλωτή να αποκαλύψει την υπηκοότητα ή τον τόπο κατοικίας του πριν από την ολοκλήρωση της συναλλαγής. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να γίνεται σύνδεση της πρόσβασης σε ψηφιακά ή μη ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες, ή της αγοράς τους, με την ταχυδρομική διεύθυνση του καταναλωτή ή ακόμη, στις σχετικές φόρμες παραγγελίας, να υπάρχουν προεπιλεγμένοι ταχυδρομικοί κώδικες ή κωδικοί για τηλεφωνικούς αριθμούς που αποκλείουν καταναλωτές από συγκεκριμένα κράτη μέλη.

- Συμφωνίες διανομής προϊόντων και υπηρεσιών που αναγκάζουν τον έμπορο να μην πωλεί διασυνοριακά ή σε κάποια κράτη-μέλη της Ε.Ε., εγείροντας ζητήματα παραβίασης του θεσμικού πλαισίου για τον ελεύθερο ανταγωνισμό και τήρησης της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας.


Τα αποτελέσματα της έρευνας, που διήρκησε από 26 Φεβρουαρίου 2016 έως 18 Μαρτίου 2016 και στην οποία συμμετείχαν Έλληνες καταναλωτές είναι τα εξής:

- Μόνο το 10% των συμμετεχόντων στην έρευνα δήλωσαν ότι δεν αντιμετώπισαν πρόβλημα
σχετικό με γεωγραφικούς περιορισμούς ή αποκλεισμούς.

- Σε ποσοστό 50% οι συμμετέχοντες Έλληνες καταναλωτές δεν μπόρεσαν να συναλλαγούν με ηλεκτρονικό κατάστημα, διότι δεν έγινε αποδεκτή η πιστωτική τους κάρτα. 

-
Σε ποσοστό 30% τους επισημάνθηκε έλλειψη δυνατότητας παράδοσης των επιλεγέντων προϊόντων και υπηρεσιών στην Ελλάδα.

- 44% των συμμετεχόντων, δηλαδή σχεδόν 1 στους 2, απάντησε ότι η τιμή του προϊόντος ή της υπηρεσίας αυξήθηκε κατά τη διαδικασία παραγγελίας, εξαιτίας της εθνικότητας ή του τόπου κατοικίας.

- Μόνο το 36,36% των συμμετεχόντων στην έρευνα δήλωσαν ότι γνωρίζουν πού να υποβάλουν καταγγελία σε περίπτωση που αντιμετωπίσουν ανάλογο πρόβλημα.


Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τομεακή έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το ηλεκτρονικό εμπόριο, που δημοσιοποιήθηκε στις 21.3.2016, οι έμποροι λιανικής σε ποσοστό 38% και ψηφιακού περιεχομένου σε ποσοστό 68% εφαρμόζουν γεωγραφικό αποκλεισμό σε καταναλωτές που βρίσκονται σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε.

Πηγή: Ευρωπαικό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδος

Έρευνα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή για το γεωγραφικό αποκλεισμό των Ελλήνων


Έρευνα πραγματοποίησε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας για τον γεωργραφικό αποκλεισμό (geo blocking) των Ελλήνων στα πλαίσια του ηλεκτρονικού εμπορίου.

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδος, η ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου και η αύξηση των μετακινήσεων εντός της Ε.Ε. είχαν ως αποτέλεσμα να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και να ενισχυθεί η διαφάνεια στην αγορά. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, εξακολουθούν να υπάρχουν εμπόδια και οι επιχειρήσεις επιβάλλουν μονομερείς και αδικαιολόγητους περιορισμούς ή εφαρμόζουν διαφορετικούς όρους σε δυνητικούς πελάτες με βάση την υπηκοότητα ή τον τόπο κατοικίας τους. Τα μέτρα αυτά, που συνιστούν τον λεγόμενο γεωγραφικό αποκλεισμό (geo blocking), περιορίζουν άμεσα ή έμμεσα την πρόσβαση των καταναλωτών σε διασυνοριακές προσφορές, με αποτέλεσμα υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές ορισμένων κρατών μελών και πρόσβαση σε περιορισμένο εύρος προϊόντων, υπηρεσιών και ψηφιακού περιεχομένου, άρα λιγότερες ευκαιρίες για ορισμένους Ευρωπαίους καταναλωτές στο εσωτερικό της ενιαίας αγοράς.

Πότε αντιμετωπίζουμε γεωγραφικό αποκλεισμό ως καταναλωτές και τι συνέπειες έχει στις τιμές;

Όπως επισημαίνει η Αν. Συνήγορος Καταναλωτή και Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας κ. Αθηνά Κοντογιάννη «Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο καταναλωτές, ιδίως από τα μικρότερα κράτη μέλη να αντιμετωπίζουν αδικαιολόγητα προβλήματα κατά την παραγγελία αγαθών, υπηρεσιών ή ψηφιακού περιεχομένου (μουσικής, ταινιών, ψηφιακών παιχνιδιών, λογισμικού κλπ.) από άλλα κράτη μέλη της E.Ε.. Οι συνηθέστερες περιπτώσεις γεωγραφικού αποκλεισμού ή περιορισμού που αναφέρονται από τους Ευρωπαίους καταναλωτές είναι κυρίως οι εξής: 

- Άρνηση αποστολής ή παράδοσης αγαθών και υπηρεσιών σε ορισμένα κράτη μέλη. Μάλιστα, τις περισσότερες φορές, η άρνηση αυτή εκδηλώνεται κατά το στάδιο της ολοκλήρωσης της παραγγελίας, όταν, δηλαδή, ο καταναλωτής έχει ήδη συμπληρώσει αρκετά πεδία, αφιερώνοντας και το σχετικό χρόνο.

- Άρνηση πρόσβασης σε ιστότοπο εταιρείας άλλου κράτους μέλους, με κριτήριο τη διεύθυνση IP (ή άλλα τεχνικά μέσα που επιτρέπουν τον γεωγραφικό εντοπισμό) που προκύπτει από τη συσκευή ή το δίκτυο του χρήστη. Έτσι, ο καταναλωτής δεν μπορεί να αντλήσει χρήσιμες πληροφορίες και να προβεί σε σύγκριση τιμών και ποιότητας υπηρεσιών ή προϊόντων.

- Αυτόματη ανακατεύθυνση σε «εθνικούς» ιστότοπους, αντί των επιλεχθέντων διασυνοριακών, συνήθως με υψηλότερες τιμές προϊόντων και υπηρεσιών, χωρίς δυνατότητα ακύρωσης της σχετικής ενέργειας.

Διαφοροποίηση της τιμής ή άλλων όρων ανάλογα με την υπηκοότητα, τη χώρα κατοικίας του πελάτη ή τη γεωγραφική θέση από την οποία έχει πρόσβαση στις υπηρεσίες. 

- Μη αποδοχή πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών που έχουν εκδοθεί από πιστωτικά ιδρύματα άλλων κρατών μελών της Ε.Ε.

- Υποχρέωση του καταναλωτή να αποκαλύψει την υπηκοότητα ή τον τόπο κατοικίας του πριν από την ολοκλήρωση της συναλλαγής. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να γίνεται σύνδεση της πρόσβασης σε ψηφιακά ή μη ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες, ή της αγοράς τους, με την ταχυδρομική διεύθυνση του καταναλωτή ή ακόμη, στις σχετικές φόρμες παραγγελίας, να υπάρχουν προεπιλεγμένοι ταχυδρομικοί κώδικες ή κωδικοί για τηλεφωνικούς αριθμούς που αποκλείουν καταναλωτές από συγκεκριμένα κράτη μέλη.

- Συμφωνίες διανομής προϊόντων και υπηρεσιών που αναγκάζουν τον έμπορο να μην πωλεί διασυνοριακά ή σε κάποια κράτη-μέλη της Ε.Ε., εγείροντας ζητήματα παραβίασης του θεσμικού πλαισίου για τον ελεύθερο ανταγωνισμό και τήρησης της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας.


Τα αποτελέσματα της έρευνας, που διήρκησε από 26 Φεβρουαρίου 2016 έως 18 Μαρτίου 2016 και στην οποία συμμετείχαν Έλληνες καταναλωτές είναι τα εξής:

- Μόνο το 10% των συμμετεχόντων στην έρευνα δήλωσαν ότι δεν αντιμετώπισαν πρόβλημα
σχετικό με γεωγραφικούς περιορισμούς ή αποκλεισμούς.

- Σε ποσοστό 50% οι συμμετέχοντες Έλληνες καταναλωτές δεν μπόρεσαν να συναλλαγούν με ηλεκτρονικό κατάστημα, διότι δεν έγινε αποδεκτή η πιστωτική τους κάρτα. 

-
Σε ποσοστό 30% τους επισημάνθηκε έλλειψη δυνατότητας παράδοσης των επιλεγέντων προϊόντων και υπηρεσιών στην Ελλάδα.

- 44% των συμμετεχόντων, δηλαδή σχεδόν 1 στους 2, απάντησε ότι η τιμή του προϊόντος ή της υπηρεσίας αυξήθηκε κατά τη διαδικασία παραγγελίας, εξαιτίας της εθνικότητας ή του τόπου κατοικίας.

- Μόνο το 36,36% των συμμετεχόντων στην έρευνα δήλωσαν ότι γνωρίζουν πού να υποβάλουν καταγγελία σε περίπτωση που αντιμετωπίσουν ανάλογο πρόβλημα.


Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τομεακή έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το ηλεκτρονικό εμπόριο, που δημοσιοποιήθηκε στις 21.3.2016, οι έμποροι λιανικής σε ποσοστό 38% και ψηφιακού περιεχομένου σε ποσοστό 68% εφαρμόζουν γεωγραφικό αποκλεισμό σε καταναλωτές που βρίσκονται σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε.

Πηγή: Ευρωπαικό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδος

Τα πιο διαβασμενα