07 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016
ΣτΕ: Αντισυνταγματική η δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών, κινητών κι ακινήτων από το ΣΔΟΕ


Αντισυνταγματική έκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας -στην απόφαση του 1260/2015, ακολουθώντας την Ολομέλεια ΣτΕ 3316/2014- την επιβολή του διοικητικού μέτρου της δέσμευσης του συνόλου της κινητής και ακίνητης περιουσίας εταιρίας από το ΣΔΟΕ, επειδή στηρίζεται στο άρθρο 30 παρ. 5 περ. ε' του ν. 3296/2004 που αντίκειται στα άρθρα 5 παρ. 1, 17 παρ. 1, 25 παρ. 1 του Συντάγματος και του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ.

Πιο συγκεκριμένα κατά το άρθρο 30 παρ. 5 περ. ε' του ν. 3296/2004 το ΣΔΟΕ προβαίνει μεταξύ άλλων σε «Δεσμεύσεις, σε ειδικές περιπτώσεις διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου ή περιπτώσεις οικονομικού εγκλήματος και μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου, τραπεζικών λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων, με έγγραφο του προϊσταμένου της αρμόδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων, ενημερώνοντας για την ενέργεια αυτή, εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών, τον αρμόδιο εισαγγελέα».

Στην υπό κρίση υπόθεση, το ΣΔΟΕ προέβη σε έλεγχο στις οικονομικές δραστηριότητες και συναλλαγές μιας εταιρίας, στελεχών αυτής και λοιπών εμπλεκομένων προσώπων για διερεύνηση υποθέσεως εκτεταμένης φοροδιαφυγής και νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Από τον έλεγχο διαπιστώθηκε πως μέτοχος και νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρίας προέβη σε νομιμοποίηση παράνομων εσόδων (εικονικά φορολογικά στοιχεία). Η διαπίστωση οδήγησε στη δέσμευση του συνόλου της κινητής και ακίνητης περιουσίας της εταιρίας με πράξη του ΣΔΟΕ, την ακύρωση της οποίας ζήτησε η εν λόγω εταιρία ενώπιον του ΣτΕ.

Το ΣτΕ λοιπόν, ακολουθώντας τα λεγόμενα της ΟλΣτΕ 3316/2014, έκρινε πως το κατά τη διάταξη του άρθρου 30 παρ.5 περ. ε του ν.3296/2004 μέτρο της δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών και οποιουδήποτε είδους περιουσιακών στοιχείων, συνεπαγόμενο σοβαρή επέμβαση σε συνταγματικώς προστατευόμενα αγαθά του ελεγχόμενου προσώπου και ειδικότερα στα περιουσιακά δικαιώματα και την οικονομική και επαγγελματική ελευθερία του αντίκειται σε μια σειρά άρθρων του Συντάγματος (άρθρα 5 παρ. 1, 17 παρ. 1, 25 παρ. 1) καθώς και στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ. Κι αυτό επειδή «αν και με το μέτρο αυτό εξυπηρετείται σκοπός δημοσίου συμφέροντος (δηλαδή η διατήρηση των περιουσιακών στοιχείων του ελεγχόμενου προσώπου για να είναι δυνατή η ικανοποίηση των αξιώσεων του Δημοσίου κατ’ αυτού σε περίπτωση διαπιστώσεως, βάσει του πορίσματος σχετικής έρευνας, της εκ μέρους του τελέσεως της πιθανολογηθείσας παραβάσεως, καθώς και η διασφάλιση των αναγκαίων στοιχείων για την έρευνα), εν τούτοις δεν διαγράφονται στον νόμο κατά τρόπο σαφή και αντικειμενικό οι προϋποθέσεις της δεσμεύσεως των περιουσιακών στοιχείων, αλλ’αντιθέτως, με τη χρήση αόριστων εννοιών, καταλείπεται ευρύτατο περιθώριο διακριτικής ευχέρειας στη Διοίκηση. Επιπλέον δε, παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας, διότι δεν τίθεται από τον νόμο περιορισμός ως προς την έκταση των περιουσιακών στοιχείων, που επιτρέπεται να τίθενται υπό δέσμευση από τη Διοίκηση, ούτε, κυρίως, ως προς τη χρονική διάρκεια της δεσμεύσεως, ενώ δεν ρυθμίζεται ειδικότερα η διαδικασία της επιβολής και της άρσης της δεσμεύσεως των περιουσιακών στοιχείων, με πρόβλεψη διαδικαστικών εγγυήσεων ανάλογων προς τη σοβαρότητα του λαμβανόμενου μέτρου.»

Επομένως, δεδομένου ότι η πράξη της δέσμευσης στερείται νόμιμου ερείσματος, αφού η διάταξη του άρθρου 30 παρ. 5 περ. ε' του ν. 3296/2004 αντίκειται στο Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ και άρα μένει ανεφάρμοστη, το ΣτΕ έκανε δεκτή την αίτηση ακύρωσης της πράξη τους ΣΔΟΕ με την οποία αποφασίστηκε η δέσμευση του συνόλου της κινητής και ακίνητης περιουσίας της αιτούσης.

Διαβάστε ολόκληρη την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας εδώ.

ΣτΕ: Αντισυνταγματική η δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών, κινητών κι ακινήτων από το ΣΔΟΕ


Αντισυνταγματική έκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας -στην απόφαση του 1260/2015, ακολουθώντας την Ολομέλεια ΣτΕ 3316/2014- την επιβολή του διοικητικού μέτρου της δέσμευσης του συνόλου της κινητής και ακίνητης περιουσίας εταιρίας από το ΣΔΟΕ, επειδή στηρίζεται στο άρθρο 30 παρ. 5 περ. ε' του ν. 3296/2004 που αντίκειται στα άρθρα 5 παρ. 1, 17 παρ. 1, 25 παρ. 1 του Συντάγματος και του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ.

Πιο συγκεκριμένα κατά το άρθρο 30 παρ. 5 περ. ε' του ν. 3296/2004 το ΣΔΟΕ προβαίνει μεταξύ άλλων σε «Δεσμεύσεις, σε ειδικές περιπτώσεις διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου ή περιπτώσεις οικονομικού εγκλήματος και μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου, τραπεζικών λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων, με έγγραφο του προϊσταμένου της αρμόδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων, ενημερώνοντας για την ενέργεια αυτή, εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών, τον αρμόδιο εισαγγελέα».

Στην υπό κρίση υπόθεση, το ΣΔΟΕ προέβη σε έλεγχο στις οικονομικές δραστηριότητες και συναλλαγές μιας εταιρίας, στελεχών αυτής και λοιπών εμπλεκομένων προσώπων για διερεύνηση υποθέσεως εκτεταμένης φοροδιαφυγής και νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Από τον έλεγχο διαπιστώθηκε πως μέτοχος και νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρίας προέβη σε νομιμοποίηση παράνομων εσόδων (εικονικά φορολογικά στοιχεία). Η διαπίστωση οδήγησε στη δέσμευση του συνόλου της κινητής και ακίνητης περιουσίας της εταιρίας με πράξη του ΣΔΟΕ, την ακύρωση της οποίας ζήτησε η εν λόγω εταιρία ενώπιον του ΣτΕ.

Το ΣτΕ λοιπόν, ακολουθώντας τα λεγόμενα της ΟλΣτΕ 3316/2014, έκρινε πως το κατά τη διάταξη του άρθρου 30 παρ.5 περ. ε του ν.3296/2004 μέτρο της δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών και οποιουδήποτε είδους περιουσιακών στοιχείων, συνεπαγόμενο σοβαρή επέμβαση σε συνταγματικώς προστατευόμενα αγαθά του ελεγχόμενου προσώπου και ειδικότερα στα περιουσιακά δικαιώματα και την οικονομική και επαγγελματική ελευθερία του αντίκειται σε μια σειρά άρθρων του Συντάγματος (άρθρα 5 παρ. 1, 17 παρ. 1, 25 παρ. 1) καθώς και στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ. Κι αυτό επειδή «αν και με το μέτρο αυτό εξυπηρετείται σκοπός δημοσίου συμφέροντος (δηλαδή η διατήρηση των περιουσιακών στοιχείων του ελεγχόμενου προσώπου για να είναι δυνατή η ικανοποίηση των αξιώσεων του Δημοσίου κατ’ αυτού σε περίπτωση διαπιστώσεως, βάσει του πορίσματος σχετικής έρευνας, της εκ μέρους του τελέσεως της πιθανολογηθείσας παραβάσεως, καθώς και η διασφάλιση των αναγκαίων στοιχείων για την έρευνα), εν τούτοις δεν διαγράφονται στον νόμο κατά τρόπο σαφή και αντικειμενικό οι προϋποθέσεις της δεσμεύσεως των περιουσιακών στοιχείων, αλλ’αντιθέτως, με τη χρήση αόριστων εννοιών, καταλείπεται ευρύτατο περιθώριο διακριτικής ευχέρειας στη Διοίκηση. Επιπλέον δε, παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας, διότι δεν τίθεται από τον νόμο περιορισμός ως προς την έκταση των περιουσιακών στοιχείων, που επιτρέπεται να τίθενται υπό δέσμευση από τη Διοίκηση, ούτε, κυρίως, ως προς τη χρονική διάρκεια της δεσμεύσεως, ενώ δεν ρυθμίζεται ειδικότερα η διαδικασία της επιβολής και της άρσης της δεσμεύσεως των περιουσιακών στοιχείων, με πρόβλεψη διαδικαστικών εγγυήσεων ανάλογων προς τη σοβαρότητα του λαμβανόμενου μέτρου.»

Επομένως, δεδομένου ότι η πράξη της δέσμευσης στερείται νόμιμου ερείσματος, αφού η διάταξη του άρθρου 30 παρ. 5 περ. ε' του ν. 3296/2004 αντίκειται στο Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ και άρα μένει ανεφάρμοστη, το ΣτΕ έκανε δεκτή την αίτηση ακύρωσης της πράξη τους ΣΔΟΕ με την οποία αποφασίστηκε η δέσμευση του συνόλου της κινητής και ακίνητης περιουσίας της αιτούσης.

Διαβάστε ολόκληρη την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας εδώ.

Τα πιο διαβασμενα